B2B marketinq forum forum mənim üçün həm ilham mənbəyi, həm də....
Son illərdə telekommunikasiya sektoru ciddi dəyişikliklər yaşayır müştəri davranışları sürətlə rəqəmsallaşır. Artıq əsas seçim meyarı yalnız qiymət deyil, rahatlıq, şəffaflıq və xidmət keyfiyyəti ön plana çıxır. Bu müsahibədə Səfər Aslanov telekommunikasiya tendensiyalarının həm B2C, həm də B2B yanaşmalarını necə dəyişdirdiyini bölüşür.
– Son illərdə telekommunikasiya sektorunda müştəri davranışları necə dəyişib və bu, marketinq strategiyalarına hansı təsirləri göstərir?
Müştəri davranışları getdikcə daha çox rəqəmsallaşır. İnsanlar mobil tətbiqlər, onlayn xidmətlər və sosial media vasitəsilə operativ həllər axtarırlar. Əgər əvvəllər istifadəçilər əsasən qiymət və tarif üstünlüklərinə fokuslanırdılarsa, bu gün rahatlıq, şəffaflıq və xidmət keyfiyyəti önə çıxır.
Üstəlik, internetə qoşulan cihazların – smartfon, planşet, "ağıllı" saat, hətta məişət texnikasının sürətlə artması müştəri davranışlarını dəyişdirən əsas amillərdəndir. Artıq istifadəçi yalnız zəng və ya SMS deyil, müxtəlif cihazlardan eyni anda internet xidmətlərinə çıxış tələb edir. Bu isə operatorlardan daha sabit şəbəkə, yüksək sürət və fərqli ehtiyaclara uyğun paketlər təklif etməyi tələb edir.
Beləliklə, marketinq strategiyaları da bu tendensiyaya uyğunlaşır: kampaniyalar artıq tək bir xidmət üzərində yox, "çox cihaz – bir ekosistem" yanaşması üzərində qurulur.
– Rəqəmsal kanalların inkişafı ənənəvi reklam üsullarını hansı dərəcədə əvəz edib?
Ənənəvi reklam hələ də tam yox olmayıb, amma təsir gücü nəzərəçarpacaq dərəcədə azalıb. Televiziya və küçə reklamı brendin geniş auditoriyaya tanıdılmasında rol oynasa da, rəqəmsal kanallar daha hədəfli və ölçüləbilən imkanlar verir. Sosial media, axtarış sistemlərində reklam və e-mail marketinq sayəsində şirkətlər həm fərdi müştəriyə, həm də korporativ seqmentə daha dəqiq mesaj çatdıra bilir.
Tendensiya göstərir ki, reklam bazarında bütövlükdə güc mərkəzi ənənəvidən rəqəmsala keçir. Bu, yalnız platforma dəyişikliyi deyil, həm də üslub dəyişikliyidir: artıq brendlər monoloq yox, dialoq qurmaq məcburiyyətindədir. İstifadəçilər interaktivlik, fərdi yanaşma və ikitərəfli ünsiyyət gözləyir.
Yaxın gələcəkdə isə ənənəvi reklam daha çox imic və nüfuz funksiyasını saxlayacaq, amma satışa yönəlik real nəticələr əsasən rəqəmsal kanallar vasitəsilə əldə olunacaq. Digər bir vacib məqam da odur ki, rəqəmsal reklamda süni intellektin rolu artacaq, yəni reklamlar yalnız seqmentlərə deyil, istifadəçinin fərdi davranışlarına da uyğunlaşdırılacaq.
– Korporativ müştərilər üçün xidmətlərin tanıdılmasında hansı marketinq yanaşmaları daha uğurlu olur?
Burada əsas prinsip "çoxluq üçün deyil, spesifik ehtiyac üçün" yanaşmasıdır. Korporativ müştərilər fərdiləşdirilmiş həllər gözləyir. Ona görə də ən uğurlu üsullar arasında B2B tədbirlər, sahə üzrə forumlarda iştirak, birbaşa təqdimatlar və şəxsi əlaqələrin qurulması dayanır. Əlavə olaraq, "case study" və uğur hekayələri təqdim etmək çox effektivdir. Çünki bu yanaşma digər şirkətlərə real nəticələri göstərir.
Eyni məhsulun istifadəsi zamanı şirkət daxilində maraqlı tərəflərin davranışlarını düzgün analiz etmək marketinqin uğuru üçün həlledicidir. Məhsulun şirkət daxilindəki müxtəlif maraqlı tərəflərin iş prosesinə təsirini anlamaqla daha çox dəyər yaratmaq mümkündür. Məsələn, eyni məhsul bir şöbə üçün təhlükəsizlik və texniki inteqrasiyanı təmin etməli, başqa şöbə üçün xərclərə nəzarəti asanlaşdırmalı, son istifadəçilər üçün isə gündəlik işi sadələşdirməlidir. Əgər marketinq yanaşması bu fərqli gözləntiləri nəzərə almasa, məhsulun qəbul olunması çətinləşir.
Burada "stakeholder mapping" – yəni bütün maraqlı tərəflərin rolunun, ehtiyaclarının və davranışlarının xəritələndirilməsi mühüm əhəmiyyət daşıyır. Hər bir qrup üçün fərqli dəyər təklifi hazırlananda şirkət daxilində müqavimət azalır və məhsulun tətbiqi daha uğurlu olur. Başqa sözlə, korporativ müştəriyə yönəlik marketinq yalnız məhsulun təqdim edilməsi deyil, həm də hər maraqlı tərəfin iş prosesinə real fayda qatması üzərində qurulmalıdır.
– Yeni texnologiyaların, xüsusilə süni intellekt və "big data"nın tətbiqi marketinqin fəaliyyətinə hansı imkanları gətirir?
Bu texnologiyalar marketinqi tamamilə yeni mərhələyə çıxarır. "Big data" müştəri davranışlarını daha dərindən analiz etməyə imkan verir: hansı xidmətlərə maraq var, hansı seqmentlər daha çox gəlir gətirir, hansı müştərilər itki riski daşıyır və s. Bu analizlər əsasında şirkətlər daha dəqiq qərarlar qəbul edə, düzgün seqmentləşmə və proqnozlaşdırma həyata keçirə bilirlər.
Süni intellekt isə fərdiləşdirilmiş təkliflər yaratmaqla dəyər axınını daha da təkmilləşdirir. Belə ki, istifadəçilərin maraq və davranışlarını öyrənərək hər birinə uyğun xidmət paketləri, tariflər və ya kampaniyalar təqdim etməyə imkan verir.
– Telekommunikasiya sektorunda brendin etibarını qorumaq və gücləndirmək üçün hansı addımlar atılır?
Etibar hər şeyin əsasıdır. Bu sahədə ən vacib amillərdən biri şəffaflıqdır. Aydın şərtlər və tariflər, açıq kommunikasiya, müştəri şikayətlərinə operativ reaksiya, sosial məsuliyyət layihələri və keyfiyyətli xidmət göstərmək müştərinin etimadının qazanılmasında və brendin güclənməsində həlledici rol oynayır.
Unutmaq olmaz ki, müştəri texnoqraf və ya texnar olmaq məcburiyyətində deyil. Ona mürəkkəb terminlər, çətin başadüşülən tariflər yox, sadə və asan anlaşılan ünsiyyət lazımdır. Əgər xidmət şərtləri müştəri üçün aydın deyilsə, brendin güvənini qazanmaq çətindir.
Bu baxımdan şirkətlər artıq "sadə dil, aydın izah və şəffaf təklif" prinsipinə üstünlük verirlər. Müştəri yalnız reklamda deyil, gündəlik təcrübəsində də brendin verdiyi vədə uyğun xidmət aldıqda etibar davamlı şəkildə möhkəmlənir.
– Siz B2B Marketinq Forumunun spikerlərindən birisiniz. Forumdan əsas gözləntiləriniz nələrdir?
Forumdan əsas gözləntim təcrübə mübadiləsi və real praktik nümunələrin paylaşılmasıdır. B2B marketinq sahəsi sürətlə dəyişir və hər bir şirkət fərqli yanaşmalar tətbiq edir. Belə platformalar həm yeni marketinq alətlərini öyrənmək, həm də digər ekspertlərin uğur və çətinliklərini dinləmək üçün ideal fürsətdir.
Mən, həmçinin forumda müştəri davranışlarının dəyişməsi, rəqəmsal transformasiya və yeni texnologiyaların tətbiqi mövzularında fikir mübadiləsi aparmağı gözləyirəm. Bu, yalnız nəzəri bilik deyil, həm də konkret strategiyalar yaratmaq üçün vacibdir.
Yəni forum mənim üçün həm ilham mənbəyi, həm də praktiki həll yollarının öyrənildiyi bir platforma olacaq.