"Moody"s" agentliyi "Xalq Bank"ın reytinqini təsdiqlədi
Moody"s Ratings (Moody"s) bu gün Azərbaycanın ASC "Xalq" bankının yerli və xarici valyutada uzunmüddətli depozit reytinqlərini Ba3 səviyyəsində təsdiqləyib. Bu reytinqlər üzrə proqnoz sabit olaraq qalır.
Banker.az xəbər verir ki, eyni zamanda agentlik bankın baza kredit göstəricisini (BCA) və dəyişdirilmiş əsas kredit göstəricisini (Adjusted BCA) b1 səviyyəsində təsdiqləyib.
Agentlik qeyd edir ki, "Xalq Bank"ın BCA və Adjusted BCA göstəricilərinin b1 səviyyəsində təsdiqi, bankın təminat öncəsi (provision öncəsi) sabit gəlir yaradılması, güclü kapital mövqeyi və sabit əmanət bazasına əsaslanan möhkəm maliyyələşmə və likvidlik göstəriciləri ilə izah olunur.
"Bununla belə, bankın aktiv keyfiyyəti zəifdir – bu, xarici valyutada ifadə olunmuş kreditlərin yüksək payı və böyükhəcmli müştəri risklərinin konsentrasiyası ilə bağlıdır"- deyə Agentlik bildirir.
2024-cü ilin sonu etibarilə, bankın problemli kreditlərinin xüsusi çəkisi 5,3%-dən 5,9%-ə cüzi artıb. Bu dövr ərzində ehtiyatların problemli kreditlərə nisbəti 84%-dən 80%-ə azalıb. Gözlənilir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatındakı əlverişli mühit davam etdikcə, bank aktiv keyfiyyətinə nəzarəti qoruyacaq, və problemli kredit nisbəti növbəti 12–18 ayda 5%-6% diapazonunda qalacaq.
2024-cü ildə bank 66 milyon manat xalis mənfəət əldə edib ki, bu da 2,2% maddi aktiv gəlirliliyi (ROA) deməkdir. Bu göstərici son 5 ilin 1,5%-lik tarixi orta göstəricisindən yüksəkdir. Artım əsasən 4,8%-lik yüksək faiz marjası və mülayim ehtiyat ayırmaları ilə izah olunur. Gözlənilir ki, artan kredit xərcləri fonunda mənfəətliliyin səviyyəsi bir qədər zəifləsə də, güclü faiz marjası və əlverişli fəaliyyət mühiti sayəsində yaxın 12–18 ayda stabil qalacaq.
Bankın maddi əsas kapitalının risklə çəkilmiş aktivlərə nisbəti 2024-cü ilin sonunda 17,4% təşkil edib ki, bu da bir il əvvəlki 16,3%-dən yüksəkdir. Artımın səbəbi risk çəkilmiş aktivlərin 6% azalması olub. Bu güclü kapital səviyyəsi gözlənilməz kredit itkilərinə qarşı bufer rolunu oynayır. Lakin qeyd edilən göstərici üzrə artımı və dividend ödənişləri fonunda növbəti 12–18 ay ərzində bu göstəricinin cüzi azalacağı gözlənilir.
Müştəri əmanətləri bankın əsas maliyyələşmə mənbəyi olaraq qalır – 2024-cü ilin sonunda ümumi öhdəliklərin 76%-ni təşkil edib. Tarixən bankda əmanətlərin yüksək konsentrasiyası müşahidə olunub – ilk 20 ən iri əmanətçi bankın ümumi əmanətlərinin 54%-ni təşkil edir. Bu risklər sabit müştəri bazası və əsas müştərilərlə möhkəm münasibətlər sayəsində qismən yumşaldılır. Agentlik deyir ki, bu da Bankın likvidlik buferi 2024-cü ilin sonu etibarilə aktivlərin 23%-i həcmində olub ki, bu da qısamüddətli likvidlik ehtiyaclarını qarşılamaq üçün kifayət edir.
Xalq Bank-ın uzunmüddətli depozit reytinqləri Ba3 səviyyəsindədir və bu bankın b1 səviyyəsindəki BCA göstəricisinə əsaslanır. Eyni zamanda, Azərbaycan hökumətinin dəstəyinin orta ehtimalla mümkünlüyü nəzərə alınır. Bu ehtimal 2024-cü ilin sonuna olan məlumatla kredit və əmanət bazarlarında müvafiq olaraq 6,9% və 5,1%-lik bazar payı ilə əsaslandırılır. Bu dövlət dəstəyi uzunmüddətli depozit reytinqinə bir pillə yüksəliş əlavə edir.
Agentlik bu halda reytinqləri artıra bilər:
"Xalq Bank"ın Ba3 səviyyəsindəki uzunmüddətli yerli və xarici valyutada depozit reytinqləri üzrə sabit proqnoz, növbəti 12–18 ay ərzində bankın kredit göstəricilərinin sabit qalacağı və ölkədəki əlverişli iqtisadi mühitin bunu dəstəkləyəcəyi gözləntilərinə əsaslanır.
"Xalq Bank"ın problemli kreditlərinin azalması, böyükhəcmli müştəri risklərinin diversifikasiyası və kredit portfelinin dollarlaşmasının azaldılması reytinqin artırılmasına səbəb ola bilər.
Bankın təkrarlanan gəlirlərində kəskin azalma və ya aktiv risklərində artım baş verərsə, bu reytinqin endirilməsi və ya proqnozun mənfiyə dəyişdirilməsi ilə nəticələnə bilər.
Əlavə olaraq, Azərbaycan hökumətinin banka dəstək ehtimalının azalması halında da depozit reytinqinin azaldılması mümkündür – hazırda bu ssenari gözlənilmir.