Ətin qiyməti ilə bağlı şok proqnoz
"Əvvəl bu sahəyə məsul olan şəxslər danışıb problemin nədən ibarət olduğunu deməli, daha sonra biz mütəxəssislər danışmalı, problemi açmalı, onların yalnış ya da doğru dediyini müəyyən etməliyik".
KONKRET.az Kommersant.az-a istinadən xəbər verir ki, bunu açıqlamasında kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Vahid Məhərrəmov son dövrlər ölkədə heyvandarlığın zəifləməsindən, fermerlərin bu sahədən imtina etməsindən, bunun Azərbaycanda ət bazarına təsirindən, ət və ət məhsullarının qiymətinin bahalaşmasından danışarkən deyib.
Ekspert bildirib ki, uzun illərdir biz xəbərdarlıq edirdik ki, yaxın zamanlarda ətin qiymətinin kiloqramı 20 manata qədər bahalaşacaq. Bunun da bir neçə səbəbi var:
"Uzun illərdi fermerlərin örüş kimi istifadə etdiyi sahələrinin 300-400 min hektardan çoxu zəbt edilərək əkin sahəsi kimi istifadə edilib. Həm örüş sahəsi, həm də yem məhsulları istehsalı azalıb. Məsələn, otun istehsalından 100 min tona qədər azalma oldu. Möhkəm yem bazası olmadan ət istehsalını artırmaq mümkün olmayacaq. Qalan örüş əraziləri yüklənib və məhsuldarlıq aşağı düşüb".
Vahid Məhərrəmov onu da əlavə edib ki, hələ 2015 və 2018-ci ildə ərzaq təminatı ilə bağlı dövlət proqramı qəbul edilmişdi ki, o proqramda qüvvəli yem istehsalını 2 milyon tona qaldırmaq nəzərdə tutulmuşdu:
"Hələ də bu yüz min tondan yuxarı qalmayıb. Proqramda nəzərdə tutulandan 20 dəfə az qüvvəli yem istehsal olunur. Bu isə o deməkdir ki, ölkədə ət istehsalı dayanıqlı ola bilməz və ətin qiyməti hər dəfə belə dəyişəcək. Son beş ildə ətin qiyməti 50 faizdən çox bahalaşıb. Doğrudur, ölkədə digər məhsulların qiymətində də artım var, bu da təsir edən amildir, ət istehsaçıları həm də istehlakçı olduqları üçün çalışırlar ki, gəlirlərini artıraraq artan xərclərini kompensasiya etsinlər".
Vahid Məhərrəmovun sözlərinə görə bizdən fərqli olaraq dünyada ətin qiymətlərində azalma var:
"Azərbaycanda isə keçən ildə dayanaqlı olaraq mal ətinin, qoyun ətinin, toyuq ətinin qiymətində artım olub. Bu il də artım göstərilir. Ət kəsimi ilə məşğul olan şəxsləri, fermerləri günahlandırmaq doğru deyil. Çünki problem istehsalda, yem bazasının zəif olmasındadır. Daha çox məhsul istehsal etmək lazımdır. Bu da həm də ət istehlakının qarşısını alır. Ölkə əhalisinin tələbatına uyğun tələbat artmalıdır. Ət istehlakı ilə bağlı beynəlxalq hədd var. Lakin Azərbaycanda bu minimum hədd müəyyən edilib. Azərbaycanda bu ortalama hədd 35, beynəlxalq normada isə 78 kiloqramdır".
Vahid Məhərrəmov onu da əlavə edib ki, əgər bu gün Azərbaycan adam başına 37-38 kq ət istehsal edirsə, bazarda ətlə bağlı xaotik vəziyyət yaranmalı, qiymət tez-tez dəyişməli və defisit yaranmalıdır.