İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva "Basqal" qoruğunda aparılan bərpa işləri ilə tanış olublar - FOTOLAR

İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Avqustun 12-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva İsmayıllı rayonunda "Basqal" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisində aparılan və icrası nəzərdə tutulan tikinti-bərpa işləri ilə tanış olublar.
azxeber.com-un məlumatına görə, Azərbaycan Dövlət Turizm Agentliyinin sədri Fuad Nağıyev dövlətimizin başçısına və birinci xanıma görülən işlər barədə məlumat verib.
Bildirilib ki, Şeyx Məhəmməd məscidinin içərisində, Bazar meydanında, Qalabaşı ərazisində aparılan fundamental arxeoloji tədqiqatlar nəticəsində tarixi Basqal qalasının divarlarının yeri aşkar edilib, XVII əsrə aid edilən tarixi hamamın ətrafında Azərbaycanın ən qədim kanalizasiya sistemlərindən biri hesab olunan kürəbənd sisteminin işləmə prinsipi aşkara çıxarılıb. Şeyx Məhəmməd məscidinin dəqiq yaşı tam şəkildə təyin edilərək mədəni qatları haqqında ilk dəfə tədqiqat işləri aparılıb, çoxsaylı maddi-mədəniyyət nümunələri tapılaraq tədqiq edilib və qoruğun muzey fonduna təhvil verilib.
Qeyd edilib ki, etnoqrafik və elmi-tarixi araşdırmalar nəticəsində Basqalın tarixi dərindən araşdırılaraq qoruğun elmi-inventar fondu hazırlanıb, əski əlifba ilə yazılmış dini, elmi və sosial həyatla bağlı minlərlə qiymətli əlyazma mətni aşkar edilərək fonda təhvil verilib. Basqal və ətraf ərazilərin tarixi və mədəni irsi ilə birbaşa bağlı olan qeyri-maddi mədəni irs nümunələri toplanıb, qədim divarüstü yazılar, daş qəbirlər, müxtəlif kitabələr dərindən tədqiq edilib və dövlət mühafizəsinə götürülüb. Basqalda yaşayan əhalinin son iki yüz il ərzində məşğuliyyəti, sənətkarlıq nümunələrinin tarixi təkamülü üzə çıxarılıb, elmi-publisistika və mədəni turizm sahələrində istifadə ediləcək çoxsaylı tarixi materiallar əldə olunub. Basqalın mədəni irsinin əsas elementi olan kəlağayı naxışları toplanıb, inventarlaşdırılıb və nəşr edilib.
Həmçinin qoruğun ərazisində başladılan təmir-bərpa, konservasiya və yenidənqurma işlərinin elmi-nəzəri bazasını formalaşdırmaq, gələcəkdə aparılacaq tikinti və bərpa işlərinin mədəni irsin və yerli memarlıq ənənələrinin tələblərinə uyğun şəkildə həyata keçirilməsini təmin etmək üçün müvafiq normaların müəyyənləşdirildiyi "Basqal Mədəni İrsi: Təmir-bərpa kitabı" elmi-praktiki dərslik ərsəyə gətirilib.
Diqqətə çatdırılıb ki, Dövlət Turizm Agentliyi tərəfindən tarixən Basqalın mərkəzi hesab olunan orta əsrlər yol mədəniyyətinə xas olan pilləkənvari və daş döşəməli yolların, ənənəvi hasarların və qədim taxta qapı-darvazaların qorunub saxlanıldığı 8 tarixi məhəllənin birləşdiyi Bazar meydanının abadlaşdırılmasına xüsusi diqqət yetirilib.
Məlumat verilib ki, qoruğun mühüm tarixi abidələrindən biri hesab olunan Basqal hamamı maddi-mədəniyyət nümunələrimizin qorunması məqsədilə dövlət nəzarətinə götürülüb, Bazar meydanında Hamam Muzeyi olaraq əsaslı şəkildə bərpa edilib. Muzeydə Azərbaycanda hamam mədəniyyətinin özəllikləri, inkişafı haqqında, eləcə də hamamla bağlı xalq adət və ənənələri, onun külxana adlanan döşəməaltı istilik sistemi haqqında maraqlı məlumatlar təqdim olunur.
Aparılan tədqiqatlar nəticəsində 1854-cü ildə tikilən tarixi-memarlıq abidələrindən biri olan Hacı Bədəl məscidi, nəhəng gövdəsi və iri koğuşu ilə seçilən, dünyada əkilmə tarixi dəqiq bilinən yeganə ağac, 1563-cü ilə aid edilən və keçmişdə Basqal camaatı tərəfindən "Pir Çinar" adlandırılaraq müqəddəs hesab edilən çinar ağacı, XV əsrə aid olunan, 2020-ci ildə arxeoloji qazıntılar nəticəsində aşkara çıxarılıb tarixi üslubda yenidən təmir edilmiş "Pir çinar bulağı" və onlarla digər tarixi abidələr haqqında müfəssəl məlumatlar əldə edilib.
Bundan əlavə, 7 sənətkar emalatxanası təmir olunub, magistral yoldan qoruğa qədər olan yol yenidən qurulub. Qoruq ərazisində 2 küçədə qaz xətləri yerin altına salınıb, ərazidə olan rabitə xətləri yenilənib. Həmçinin Basqal qəsəbəsinin elektrik təchizatı sisteminin yenidən qurulması işləri aparılıb, su və kanalizasiya şəbəkəsinin bərpası üzrə işlər başa çatdırılıb. Bazar meydanı ərazisində köhnə yarımçıq tikililər sökülüb, qəsəbənin girişində avtomobil dayanacağı, turizm məlumat mərkəzi tikilib. Ərazidə abadlıq işləri aparılaraq yol və səkilər düzəldilib, Bazar meydanında qoruq üçün inzibati bina inşa olunub. Küçələr boyunca divarlar, döşəmələr, qapı və darvazalar bərpa edilərək tarixi mühitə uyğunlaşdırılıb və işıqlandırma işləri görülüb.
Qeyd edək ki, İsmayıllı rayonunun Basqal qəsəbəsi Bakıdan 160 kilometr məsafədə, dəniz səviyyəsindən 965 metr yüksəklikdə 240 hektarlıq ərazidə yerləşir. Bu ərazinin 50 hektarı 1989-cu ildə yaradılan "Basqal" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğuna aiddir. Statistik məlumatlara görə, hazırda qəsəbədə rəsmi olaraq 1480 nəfər qeydiyyatdadır. Onlardan təxminən 600 nəfəri qoruq ərazisində yaşayır.
Basqal qəsəbəsi nadir memarlığı, qədim ipəkçilik, dəmirçilik kimi xalq sənətkarlıq ənənələri və orta əsr şəhərsalma mədəniyyəti ilə Azərbaycanın mədəniyyət tarixində xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Basqal tarixən Lahıc, Şəki, Qəbələ və Şamaxıdan gələn yolların kəsişməsində yerləşərək qovşaq funksiyasını, sosial-iqtisadi və ticarət mərkəzi rolunu oynayıb.
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva

Xəbərlər     Baxılıb: 307   Tarix: 12 avqust 2022
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

Rusiya bu il qaz hasilatını 11%-dən çox artırıb

Bu ilin yanvar-fevral aylarında Rusiyada qaz hasilatı ötən ilin iki qış ayı ilə müqayisədə 11.3% artaraq 110 mlrd. kubmetrə çatıb. Bu barədə Rusiyanın Federal Dövlət Statistika Xidmətinin (Rosstat) məlumatında bildirilir

Çin neft hasilatını artırıb

2024-cü ilin yanvar-fevral aylarında Çin neft hasilatını illik müqayisədə 2,9 % artıraraq 35,11 milyon tona çatdırıb. Bu barədə Çin Xalq Respublikasının Dövlət Statistika İdarəsi məlumat yayıb. Təcili xəbərlər üçün bizi WhatsAp

"Saudi Aramco" $20 milyard cəlb edə bilər

"Saudi Aramco" neft şirkəti ikinci dərəcəli səhm təklifində 20 milyard dollara qədər vəsait cəlb edə bilər. Səudiyyə Ərəbistanı hakimiyyəti dövlət neft şirkəti "Saudi Aramco"nun səhmlərinin ikincil təklif

Çin "TikTok"un ABŞ-da satılması yerinə qadağan olunmasını seçib

Çin rəsmiləri ABŞ-da "TikTok"un məcburi satışının qarşısını alacaqlarına söz veriblər. Bu barədə "The Wall Street Journal" mənbələrə istinadən məlumat yayıb. Qəzetin yazdığına görə, "ByteDance"

Daha bir Avropa ölkəsi ehtiyaclarını ödəmək üçün Azərbaycandan qaz alır

Albaniya 2026-cı ildə Azərbaycan təbii qazından öz ehtiyaclarını ödəmək üçün istifadə etməyi planlaşdırır. Bu məqsədlə zəruri qazpaylayıcı infrastrukturun inkişafı üzrə planlar hazırlanır. Təcili xəbərlər üçün bizi WhatsAp

"Telegram" 330 mln. dollarlıq istiqraz buraxıb

"Telegram"ın yaradıcısı Pavel Durov bildirib ki, şirkətin genişlənməsini sürətləndirmək üçün ötən həftə 330 milyon dollarlıq istiqraz buraxılıb. Cənab Durovun sözlərinə görə, emissiyanın şərtləri şirkət üçün ə

Qazaxıstan Azərbaycan vasitəsilə neft tədarükünü artırmağı hədəfləyir

Qazaxıstan Rusiyadan yan keçərək Azərbaycan vasitəsilə neft tədarükünü artırmağı hədəfləyir. Bunu ölkənin energetika naziri Almasadam Satkaliyev parlamentdə keçirilən plenar iclasda bildirib. Təcili xəbərlər üçün bizi WhatsAp

"WhatsApp" yeni funksiyanı işə saldı

"WhatsApp" "iOS" əməliyyat sistemi əsasında işləyən qurğular üçün yeni funksiyasını təqdim edir. Belə ki, istifadəçi onun avatarından kimlərin istifadə edə biləcəyini özü müəyyənləşdirəcək. Beləliklə

"Apple" may ayında yeni iPad Pro və iPad Air təqdim edəcək

"Apple" yeni iPad Pro və iPad Air modellərinin istehsal həcmini artırıb. Yeni cihazlar may ayında rəsmi olaraq təqdim olunacaq. "Apple" əvvəlcə yeni iPad-ləri martın sonu və ya aprelin əvvəlində buraxmağ


iqtisadi xeberler leobank kart rubl mezenne bitkoin qiymeti bitcoin