"Qazprombank" Azərbaycanın bank sisteminin vəziyyətini qiymətləndirib

"Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) tərəfindən bank sistemində aparılan stress-testin nəticələrinə görə, hətta mənfi ssenaridə belə kapitalın adekvatlıq əmsalı 2022-ci ildəki 19,3 %-dən bu il 14,9 %-ə enəcək, lakin minimum məqbul səviyyədən təxminən 1,5 dəfə yüksək olaraq qalacaq".
Bunu Rusiya "Qazprombank"ının Tədqiqatlar şöbəsinin müdir müavini, MDB ölkələri üzrə baş iqtisadçı Gülnarə Xaydarşina Bakıda Azərbaycanın maliyyə-bank sisteminin nümayəndələri ilə keçirdiyi görüşlərin yekununda deyib.
Onun fikrincə, bank sistemində kapitalın adekvatlığı göstəriciləri "ehtiyat"la qarşılanır: "Sistem əhəmiyyətli banklar kapital adekvatlığının yüksəldilmiş səviyyəsini saxlayırlar - azı 19 % səviyyəsində. Bu da minimum məqbul səviyyədən - 10 %-dən, demək olar, iki dəfə çoxdur. Mərkəzi Bank kapital adekvatlığı normativləri sahəsində qabaqcıl dünya təcrübəsinin tətbiqi üzərində işləməkdə davam edir. Son mərhələ isə "Bazel III" standartlarına keçid olacaq".
G.Xaydarşinanın qeyd etdiyi kimi, Azərbaycanın bank sektoruna 25 bank daxildir (bu yaxınlarda bağlanmış "GünayBank" da nəzərə alınmaqla - red.), onlardan 10-u xarici kapitallıdır (bank sisteminin bütün aktivlərinin təxminən 25 %-i). Bank sektorunun cəmi aktivləri 26,4 milyard ABŞ dollarına və ya ÜDM-in 33 %-nə bərabərdir. Azərbaycanda ümumilikdə 491 bank filialı fəaliyyət göstərir, burada 23 min nəfər çalışır (maliyyə sektorunda işləyənlərin 72 %-i).
"Dövlət bankları bank sisteminin bütün aktivlərinin 19,2 %-ni təşkil edir. Eyni zamanda, xarici bankların Azərbaycan bazara çıxışına heç bir məhdudiyyət yoxdur. Azərbaycanda ən iri dövlət banklarının özəlləşdirilməsi nəzərdə tutulmur. 2022-ci ildə Azərbaycan Prezidenti fərman imzalayıb ki, ona əsasən sistem əhəmiyyətli banklarının özəlləşdirilməsi nəzərdə tutulmur. Eyni zamanda, böhran zamanı bu banklar dövlət dəstəyinin alınmasında prioritetə sahib olacaq", - o deyib.
"Qazprombank" nümayəndəsinin sözlərinə görə, likvid aktivlərin payı təqribən 30 % səviyyəsində əhəmiyyətli olaraq qalır və artmağa meyllidir: "Hüquqi şəxslər tərəfindən nağd pulun çıxarılmasını 30 min manatla məhdudlaşdıran "Nağdsız hesablaşmalar haqqında" Qanun bu göstəricinin yüksək səviyyədə saxlanmasına kömək edir. Minimum məqbul səviyyə 30 % olduğu halda ani likvidlik əmsalı 55 % təşkil edir. Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bütün banklar bu tələblərə cavab verir. Bundan əlavə, ölkədə Əmanətlərin Sığortalanması Fondu vasitəsilə əmanətlərin sığortalanması sistemi mövcuddur. Bu sistemə əsasən, vətəndaşların 100 min manatadək əmanəti 100 % kompensasiya edilir".
"Qazprombank"ın baş iqtisadçısı vurğulayıb ki, Azərbaycan banklarının kredit portfeli mülayim templə artır, əhalinin borc yükünün artımını məhdudlaşdırmaq üçün tədbirlər görülür. Belə ki, ilin əvvəlindən bankların kredit portfeli 2 % artıb. Portfelin təxminən 55 %-ni 6,5 ​​milyard ABŞ dollarına çatan biznes kreditləri təşkil edir.
"Daxili tələbatın artması fonunda pərakəndə kreditlər daha yüksək templə artır. İlin əvvəlindən istehlak kreditləri portfeli 3,3 %, o cümlədən ipoteka kreditləri üzrə 4,7 % artıb. Əhalinin borc yükünün tənzimlənməsi məqsədilə kreditlər üzrə ödənişlərin gəlirə nisbəti tətbiq edilib. Bu normativ borcalanın vergilərdən sonrakı gəlirinin 40-50 %-ni təşkil edir".
G.Xaydarşinanın fikrincə, kreditlərin dollarlaşması durmadan azalır və buna makroprudensial tədbirlər kömək edir: "Azərbaycanın müasir tarixində ilk dəfə olaraq kreditlərin dollarlaşması 20 %-dən aşağı düşüb və 19,8 % təşkil edib. Buna 2016-cı ilin may ayından xarici valyutada ipoteka kreditlərinin və digər istehlak kreditlərinin verilməsinə tətbiq edilən qadağa (yalnız borcalanın gəliri kreditin valyutasında ifadə edildiyi halda buna icazə verilir – red.) şərait yaradıb. Görülən tədbirlər nəticəsində xarici valyutada pərakəndə kreditlərin payı 2016-cı ilin yanvarındakı 28 %-dən 6 %-ə enib. Strukturlaşdırılmış məhsullar nəzərə alınmadan xarici valyutada kreditlərin pərakəndə satış portfelində payı 2 %-dən də azdır".
Əhalinin əmanətlərinin dollarlaşmasına toxunan G.Xaydarşina bunun azalmağa meylli olduğunu qeyd edib: "Əhalinin əmanətlərinin dollarlaşması bankların ümumi portfelində xarici valyutada olan kreditlərin payı ilə müqayisədə daha aşağı templə azalır. Mərkəzi Bankın məlumatına görə, əhalinin xarici valyutada əmanətlərinin payı ötən ilin sonundakı 39,2 %-dən bu ilin mart ayında 38,2 %-ə qədər azalaraq, pandemiyanın başlanmasından bəri ən aşağı səviyyəyə çatıb. Aparıcı reytinq agentliklərinin məlumatına görə, əmanətlərin dollarlaşmasında əhəmiyyətli artım Azərbaycanın suveren reytinqlərinə potensial təzyiq amillərindən biridir. Ölkədəki mövcud pul-kredit şərtləri əmanətlərin 40 %-dən aşağı dollarlaşmasını davamlı olaraq saxlamağa kömək edəcək".
Onun sözlərinə görə, bank sistemində kredit portfelinin keyfiyyəti yüksək olaraq qalır: "Azərbaycan banklarının kredit portfelində problemli kreditlərin payı 2016-cı ilin pik səviyyəsindən (21 %) sonra davamlı olaraq azalır və 2022-ci ildə rekord aşağı səviyyəyə çatıb – 3,8 %. Bank sistemində kredit portfelinin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə banklarda risklərin idarə edilməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi və borcalanların ödəniş davranışının müsbət dinamikası kömək edib. Düşünürük ki, bu dinamika kreditlərin dollarlaşmasının azaldılması tədbirləri ilə də dəstəklənib".
© Report / marja.az

Banklar     Tarix: 25 may 2023

Oxşar xəbərlər

Xalq Bank "Fintex Sammit 2025" tədbirində "Bank tərəfdaşı" qismində iştirak etdi

Xalq Bank 24-25 iyun tarixində Bakıda "Bank və Maliyyə Ekosistemində Yeni Trendlər İnnovativ Həllər, FinTex və Təhlükəsizlik" mövzusunda  keçirilmiş "FINTEX SAMMIT 2025" tədbirinə sponsorluq edərək "Ban

"AtaSığorta" kibertəhlükəsizlik tələblərini pozub, Şirkətə icrası məcburi göstəriş verilib

Mərkəzi Bank "AtaSığorta" ASC-yə icrası məcburi sərəncamın verilməsi barədə məlumat yayıb. Məlumata görə, Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı tərəfindən "AtaSığorta" ASC-də aparılan monitorinq zaman

"Şahdağ Turizm Mərkəzi" İspan şirkətindən kanat yolları üçün 1 milyon manatlıq məsləhət alacaq

"Şahdağ Turizm Mərkəzi" QSC Neugest 1957 SLU şirkəti ilə təxminən 1 milyon manatlıq müqavilə bağlayıb. xəbər verir ki, müqavilədə xizək zolaqlarının və kanat yollarının idarəedilməsi üzrə məsləhət, audit və təli

AccessBank və Xəzər Universitetindən birgə inkişaf təşəbbüsü

İnsan kapitalının davamlı peşəkar inkişafını strateji prioritet kimi müəyyən edən AccessBank, Xəzər Universiteti ilə birgə həyata keçirdiyi "İdarəetmənin əsasları" təlim proqramını uğurla yekunlaşdırıb. Müasir i

Beynəlxalq reytinq agentliyi "Bank Respublika"nın reytinqini yüksəldib

"Moody"s Ratings" (Moody"s) bu gün "Bank Respublika" ASC-nin uzunmüddətli yerli və xarici valyutada bank depozit reytinqlərini B1-dən Ba3-ə yüksəldib və bu reytinqlər üzrə proqnozu "müsbət"də

İran bankının Bakı filialı ilk yarımildə 3.2 mln. xalis mənfəət əldə edib

2025-ci ilin birinci yarısında "Bank Melli İran"ın Bakı filialının xalis mənfəəti əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 6.1% azalaraq 3 milyon 225 min manat təşkil edib. Halbuki 2024-cü ilin yanvar-iyun aylarınd

"Kapital Bank"da növbədənkənar yığıncaq keçiriləcək

28 İyul 2025-ci il tarixində "Kapital Bank" ASC səhmdarlarının növbədənkənar ümumi yığıncağı keçiriləcək. Bankın bildirişinə istinadən xəbər verir ki, gündəlikdəki məsələ "Kapital Bank" ASC tərəfində

Bank Respublika"nın dəstəyi ilə "Qəhrəman Övladları" Yaylaq Düşərgəs təşkil olundu

Ölkənin aparıcı və sosial məsuliyyətli banklarından biri olan "Bank Respublika"nın dəstəyi, "Cavad Xan" Tarix və Mədəniyyət Fondunun təşkilatçılığı ilə 30 iyun – 5 iyul 2025-ci il tarixlərində Göygöl rayonunu

Bankların iyun üzrə şikayət indeksi açıqlandı – SİYAHI

Azərbaycan Mərkəzi Bankı bank müştәrilәrinin bank xidmәtlәrindәn istifadәsi. üzrә şikayәt indeksi 2025-ci ilin iyun ayı üzrә indeksini açıqlayıb: /


iqtisadi xeberler bu gunun xeberleri dollar manat kursu internetden pul qazanmaq bitcoin